นิราศภูเขาทอง
ผู้ประพันธ์: สุนทรภู่
ประเภท: นิราศ
เนื้อเรื่องย่อ:
นิราศภูเขาทอง เป็นผลงานของสุนทรภู่ แต่งขึ้นในปี พ.ศ. 2372 ขณะที่สุนทรภู่บวชเป็นพระภิกษุ เนื้อหาเริ่มต้นด้วยการบรรยายถึงความเศร้าโศกเสียใจหลังจากพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยเสด็จสวรรคต สุนทรภู่รู้สึกเหมือนขาดที่พึ่งพาอาศัย ประกอบกับชีวิตส่วนตัวก็ลุ่มๆ ดอนๆ
ต่อมา สุนทรภู่ตัดสินใจเดินทางไปนมัสการพระเจดีย์ภูเขาทองที่กรุงเก่า (อยุธยา) โดยล่องเรือไปตามแม่น้ำเจ้าพระยา ระหว่างทาง สุนทรภู่ได้บรรยายถึงสถานที่ต่างๆ ที่ผ่าน สภาพภูมิประเทศ วิถีชีวิตของผู้คน รวมไปถึงความรู้สึกนึกคิดของตัวเอง
เมื่อถึงกรุงเก่า สุนทรภู่ได้ไปนมัสการพระเจดีย์ภูเขาทอง และได้พบกับพระธาตุในเกสรดอกบัว จึงอัญเชิญใส่ขวดแก้วนำมาไว้ที่หัวนอนเพื่อบูชา แต่เมื่อถึงรุ่งเช้าพระธาตุกลับหายไป ทำให้สุนทรภู่เสียใจมาก
หลังจากนั้น สุนทรภู่ก็เดินทางกลับกรุงเทพฯ
จุดเด่น:
- ภาษาที่เรียบง่าย สละสลวย อ่านเข้าใจง่าย
- บรรยายภาพธรรมชาติ สถานที่ และวิถีชีวิตได้อย่างสวยงาม
- แสดงอารมณ์ความรู้สึกของตัวละครได้อย่างลึกซึ้ง
- สะท้อนคติความเชื่อ และปรัชญาชีวิต
ความสำคัญ:
- เป็นวรรณคดีไทยที่มีชื่อเสียงโด่งดัง
- แสดงให้เห็นถึงภูมิปัญญาไทย
- เป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ สะท้อนให้เห็นถึงสภาพสังคมไทยในสมัยนั้น
ตัวอย่างบทกวี:
“๏ ล่องลอยมาตามสายน้ำเจ้าพระยา ๏ สองฟากฝั่งตลิ่งเริงระย้า ๏ ต้นไม้เรียงรายใบหนา ๏ นกกาบินร้องระงม
๏ เรือแล่นผ่านวัดวาอาราม ๏ ร่มรื่นด้วยร่มไม้ใหญ่ ๏ ใจสงบเมื่อเห็นพระเจดีย์ ๏ ตั้งตระหง่านงามเด่นเป็นสง่า”
