สรุปเนื้อหาเรื่องสุภาษิตพระร่วง วิชาภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ประวัติ
สุภาษิตพระร่วงเป็นวรรณคดีประเภทสุภาษิตที่เก่าแก่ที่สุดของไทย แต่งเป็นร่ายยาวจำนวน 158 บท สันนิษฐานว่าแต่งขึ้นในสมัยกรุงสุโขทัย และมีการเพิ่มเติมในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น ประมาณพุทธศตวรรษที่ 18-19 แต่ไม่มีหลักฐานแน่ชัดว่าใครเป็นผู้แต่ง
เนื้อหา
สุภาษิตพระร่วงเป็นวรรณคดีประเภทร่ายสุภาพ ประกอบด้วยโคลงและร่าย สอนหลักการดำเนินชีวิตและค่านิยมต่าง ๆ แบ่งเป็น 8 หมวดหมู่ ดังนี้
1. การคบคน
- ควรคบคนดี มีคุณธรรม
- เลือกคบเพื่อนที่ดี
- อย่าคบคนชั่ว
2. การวางตัว
- วางตัวให้เหมาะสม
- รู้จักประมาณตน
- สำรวมกิริยาท่าทาง
3. การหาวิชาความรู้
- มุ่งมั่นใฝ่หาความรู้
- เรียนรู้จากประสบการณ์
- ศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม
4. การรู้จักรักษาตัวรอด
- รู้จักป้องกันภัย
- ระวังอันตราย
- เตรียมพร้อมรับมือกับปัญหา
5. การครองเรือน
- ดูแลครอบครัว
- ประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดี
- ปกครองบ้านให้สงบสุข
6. การปกครองบ้านเมือง
- ปกครองด้วยความยุติธรรม
- เมตตาต่อประชาชน
- พัฒนาบ้านเมือง
7. การประพฤติตน
- ประพฤติดีงาม
- ละเว้นความชั่ว
- ดำรงชีวิตตามหลักศีลธรรม
8. การรู้จักประมาณตน
- รู้จักพอเพียง
- ไม่โลภมาก
- ใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย
ตัวอย่างสุภาษิต
- “อันคนดีมีศีลธรรม ย่อมเป็นที่รักของเทวดาและมนุษย์”
- “อันความรู้เป็นยอดของทรัพย์สมบัติ”
- “อันความประมาทเป็นหนทางแห่งความตาย”
- “อันความเพียรพยายามย่อมนำความสำเร็จมาสู่”
- “อันความกตัญญูกตเวทีเป็นคุณธรรมอันประเสริฐ”
คุณค่า
สุภาษิตพระร่วงเป็นวรรณคดีที่มีคุณค่าทั้งด้านวรรณศิลป์และเนื้อหา สอนให้คนรู้จักประพฤติตนอยู่ในศีลธรรม คิดดี ทำดี และเป็นคนดีของสังคม
- เป็นวรรณคดีสอนคติธรรมและหลักการดำเนินชีวิต
- ภาษาเรียบง่าย เข้าใจง่าย
- สะท้อนค่านิยมและวัฒนธรรมของไทย
ความสำคัญ
- เป็นวรรณคดีที่เก่าแก่และสำคัญที่สุดเรื่องหนึ่งของไทย
- เป็นคำสอนที่นำไปใช้ได้จริงในชีวิตประจำวัน
- สะท้อนให้เห็นถึงค่านิยมและวิถีชีวิตของคนไทยในสมัยโบราณ
ตัวอย่างข้อสอบ สุภาษิตพระร่วง
