สรุปเนื้อหาเรื่อง ลิลิตตะเลงพ่าย วิชาภาษาไทย ชั้น ม.5
ผู้แต่ง: สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส และ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นภูบาลบริรักษ์
ประเภท: ลิลิต
ความยาว: ๔๓๙ บท
ปีที่แต่ง: พ.ศ. ๒๓๗๕
เนื้อหา:
ลิลิตตะเลงพ่าย แบ่งเนื้อหาออกเป็น ๓ ส่วน ดังนี้
๑. บทนำ
- เริ่มต้นด้วยการสรรเสริญพระคุณของพระพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์
- กล่าวถึงพระมหากษัตริย์ไทยผู้ทรงคุณธรรม
- ยกย่องวีรกรรมของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
๒. เนื้อเรื่อง
- กล่าวถึงการเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ ๑ ให้แก่พม่า
- กองทัพพม่ารุกเข้าตีกรุงศรีอยุธยาอีกครั้ง
- สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงประกาศอิสรภาพ และรวบรวมไพร่พล
- เกิดศึกสำคัญหลายครั้ง เช่น ยุทธหัตถี ยุทธนาวีที่แม่กลอง ยุทธนาวีที่วิเศษไชยชาญ
- กองทัพไทยได้รับชัยชนะ ขับไล่พม่าออกจากแผ่นดินไทย
๓. บทส่งท้าย
- กล่าวถึงความเจริญรุ่งเรืองของกรุงศรีอยุธยาในสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
- สรรเสริญพระเกียรติและพระคุณของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
แก่นเรื่อง:
ลิลิตตะเลงพ่าย เน้นการสดุดีวีรกรรมของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ผู้กอบกู้เอกราชให้แก่ชาติ แสดงให้เห็นถึงความกล้าหาญ ความเสียสละ และความรักชาติของพระองค์ นอกจากนี้ ยังสะท้อนให้เห็นถึงความสามัคคีของคนไทยในยามบ้านเมืองตกอยู่ในอันตราย
ความสำคัญ:
ลิลิตตะเลงพ่าย ถือเป็นวรรณคดีไทยที่มีคุณค่าทางวรรณศิลป์และคุณค่าทางประวัติศาสตร์
- ด้านวรรณศิลป์: ใช้ภาษาไทยโบราณที่สละสลวย งดงาม เต็มไปด้วยโวหารอุปมาอุปไมย
- ด้านประวัติศาสตร์: เป็นหลักฐานสำคัญเกี่ยวกับเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์ไทย เช่น ศึกยุทธหัตถี ยุทธนาวีที่แม่กลอง ยุทธนาวีที่วิเศษไชยชาญ
