มวล
- หมายถึง ปริมาณของสสาร หรือ จำนวนอนุภาคที่บรรจุอยู่ในวัตถุนั้น ๆ
- หน่วยวัดมวลที่นิยมใช้ ได้แก่ กรัม (g) และ กิโลกรัม (kg)
- มวลของวัตถุจะคงที่เสมอ ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนบนโลก
- น้ำหนักของวัตถุจะแปรผันตามแรงโน้มถ่วง
ปริมาตร
- หมายถึง ความจุ หรือ ช่องว่างที่วัตถุนั้น ๆ บรรจุอยู่
- หน่วยวัดปริมาตรที่นิยมใช้ ได้แก่ ลูกบาศก์เมตร (m^3) และ ลูกบาศก์เซนติเมตร (cm^3)
- ปริมาตรของวัตถุจะเปลี่ยนแปลงตามอุณหภูมิ
ความสัมพันธ์ระหว่างมวลและปริมาตร
- มวลและปริมาตรมีความสัมพันธ์กันโดยสูตร ดังนี้
- ความหนาแน่น (Density, ρ) = มวล (m) / ปริมาตร (V)
- ความหนาแน่น หมายถึง ปริมาณมวลของสารต่อหน่วยปริมาตร
- หน่วยวัดความหนาแน่นที่นิยมใช้ ได้แก่ กิโลกรัมต่อลูกบาศก์เมตร (kg/m^3) และ กรัมต่อลูกบาศก์เซนติเมตร (g/cm^3)
ตัวอย่าง
- ก้อนเหล็กขนาด 1 ลูกบาศก์เซนติเมตร มีมวล 8 กรัม
- ก้อนเหล็กนี้มีความหนาแน่น 8 กรัมต่อลูกบาศก์เซนติเมตร (8 g/cm^3)
- น้ำ 1 ลิตร (1,000 ลูกบาศก์เซนติเมตร) มีมวล 1 กิโลกรัม
- น้ำ 1 ลิตรนี้มีความหนาแน่น 1 กิโลกรัมต่อลิตร (1 kg/L)
การวัดมวลและปริมาตร
- เครื่องมือวัดมวลที่นิยมใช้ ได้แก่ ตราชั่ง
- เครื่องมือวัดปริมาตรที่นิยมใช้ ได้แก่ กระบอกตวง ขวดตวง ไม้บรรทัด