กฎของบอยล์ อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างความดันและปริมาตรของแก๊ส ภายใต้เงื่อนไขดังนี้:
- อุณหภูมิคงที่: อุณหภูมิของแก๊สจะต้องคงที่ตลอดการทดลอง
- มวลแก๊สคงที่: ปริมาณแก๊สที่ใช้จะต้องคงที่ตลอดการทดลอง
- แก๊สเป็นแก๊สอุดมคติ: สมการของกฎของบอยล์จะใช้ได้ดีที่สุดกับแก๊สอุดมคติ ซึ่งเป็นโมเดลที่เรียบง่ายของพฤติกรรมแก๊สที่ละเลยแรงระหว่างโมเลกุล
สาระสำคัญของกฎของบอยล์:
- เมื่ออุณหภูมิและมวลแก๊สคงที่ ผลคูณของความดัน (P) และปริมาตร (V) ของแก๊สจะเป็นค่าคงที่ (k)
- สามารถเขียนเป็นสมการได้ดังนี้:
PV = k
- หรือ:
P₁V₁ = P₂V₂
- โดยที่:
- P₁ และ P₂ คือ ความดันเริ่มต้นและความดันสุดท้ายของแก๊สตามลำดับ
- V₁ และ V₂ คือ ปริมาตรเริ่มต้นและปริมาตรสุดท้ายของแก๊สตามลำดับ
ตัวอย่างการประยุกต์ใช้กฎของบอยล์:
- การสูบลมยางรถยนต์: เมื่อสูบลมยาง ความดันภายในยางจะเพิ่มขึ้น ส่งผลให้ปริมาตรของอากาศภายในยางลดลง
- การดำน้ำ: เมื่อนักดำน้ำ ดำลงไปในระดับน้ำที่ลึกขึ้น ความดันน้ำที่เพิ่มขึ้นจะบีบอัดถุงอากาศ ทำให้ปริมาตรของอากาศในถุงลดลง
- การบรรจุแก๊สลงในถัง: แก๊สจะถูกบรรจุลงในถังโดยการเพิ่มความดัน ซึ่งจะทำให้ปริมาตรของแก๊สลดลง
กฎของบอยล์ เป็นกฎพื้นฐานที่สำคัญในสาขาวิทยาศาสตร์หลายแขนง เข้าใจกฎนี้ จะช่วยให้เข้าใจพฤติกรรมของแก๊สในสถานการณ์ต่างๆ