เครื่องกลอย่างง่าย คืออุปกรณ์ที่ช่วยอำนวยความสะดวกในการทำงาน ซึ่งมีด้วยกัน 6 ประเภท คือ

1. คาน (Lever)

• คาน เป็นแท่งแข็งที่หมุนรอบจุดหมุน (Fulcrum) มี 3 ประเภทตามตำแหน่งของจุดหมุน แรงกระทำ และแรงต้าน:
  • คานอันดับ 1: จุดหมุนอยู่ระหว่างแรงกระทำและแรงต้าน เช่น คีม, กระดานหก
  • คานอันดับ 2: แรงต้านอยู่ระหว่างจุดหมุนและแรงกระทำ เช่น รถเข็น, ที่เปิดขวด
  • คานอันดับ 3: แรงกระทำอยู่ระหว่างจุดหมุนและแรงต้าน เช่น คีมหนีบไม้, คันเบ็ด

2. รอก (Pulley)

• รอก เป็นเครื่องมือที่ใช้เชือกหรือสายพาดผ่านล้อหมุน เพื่อเปลี่ยนทิศทางของแรงหรือเพิ่มแรง มี 2 ประเภท:
  • รอกเดี่ยวตายตัว: ช่วยเปลี่ยนทิศทางของแรง เช่น การดึงถังน้ำจากบ่อน้ำ
  • รอกเคลื่อนที่: ช่วยเพิ่มแรงทำให้ใช้แรงน้อยลง เช่น ระบบรอกในการยกของหนัก

3. ลิ่ม (Wedge)

• ลิ่ม เป็นวัตถุที่มีลักษณะเป็นทรงสามเหลี่ยม ใช้ในการตัดหรือแยกวัตถุ โดยแรงที่กระทำจะถูกเปลี่ยนทิศทางให้แยกออก เช่น ขวาน, มีด, ตะปู

4. พื้นเอียง (Inclined Plane)

• พื้นเอียง เป็นแผ่นเรียบที่เอียงขึ้นไป ทำให้สามารถยกวัตถุขึ้นที่สูงได้โดยใช้แรงน้อยลง เช่น ทางลาด, รางเลื่อน

5. ล้อและเพลา (Wheel and Axle)

• ล้อและเพลา ประกอบด้วยล้อที่ติดอยู่กับเพลา การหมุนล้อจะทำให้เพลาหมุนไปด้วย ใช้ในการขนย้ายวัตถุ หรือหมุนเพื่อสร้างแรง เช่น รถเข็น, พวงมาลัยรถ

6. สกรู (Screw)

• สกรู เป็นเครื่องมือที่มีลักษณะเป็นเกลียว ใช้สำหรับยึดหรือปรับระดับ มีการทำงานคล้ายพื้นเอียงที่พันรอบแกน เช่น สกรูเกลียว, ขวดฝาเกลียว