พันธะไอออนิก เกิดขึ้นจากแรงดึงดูดทางไฟฟ้าสถิตระหว่าง ไอออนบวก (cation) และ ไอออนลบ (anion) ซึ่งเกิดจากการถ่ายโอนอิเล็กตรอนจากโลหะให้แก่อโลหะ โดยทั่วไปแล้ว พันธะไอออนิกมักเกิดขึ้นระหว่าง โลหะ และ อโลหะ
ลักษณะสำคัญของพันธะไอออนิก:
- เกิดจากแรงดึงดูดทางไฟฟ้าสถิตระหว่างไอออนบวกและไอออนลบ
- โลหะมักเป็นตัวให้ไอออนบวก อโลหะมักเป็นตัวรับไอออนลบ
- ไอออนจะมีประจุตรงข้ามกัน ดึงดูดกันด้วยแรงไฟฟ้า
- พันธะไอออนิกค่อนข้างแข็งแรง ละลายน้ำได้ดี
- สารประกอบไอออนิกมักอยู่ในสถานะของแข็งเมื่ออุณหภูมิห้อง
- ตัวอย่างสารประกอบไอออนิก เช่น เกลือแกง (NaCl), โซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH), แคลเซียมคาร์บอเนต (CaCO₃)
ความแตกต่างระหว่างพันธะไอออนิกกับพันธะโคเวเลนต์:
| ลักษณะ | พันธะไอออนิก | พันธะโคเวเลนต์ |
|---|---|---|
| ประเภทของอะตอม | โลหะ อโลหะ | อโลหะ อโลหะ |
| การเกิดพันธะ | ถ่ายโอนอิเล็กตรอน | แชร์อิเล็กตรอน |
| ประจุของไอออน | ไอออนบวก ไอออนลบ | ไม่มีประจุ |
| แรงยึดเหนี่ยว | แรงดึงดูดไฟฟ้าสถิต | แรงดึงดูดระหว่างนิวเคลียสและอิเล็กตรอน |
| ความแข็งแรง | ค่อนข้างแข็งแรง | ปานกลาง |
| สถานะของสาร | ของแข็งเมื่ออุณหภูมิห้อง | ของแข็ง ของเหลว หรือก๊าซ |
| ตัวอย่าง | เกลือแกง (NaCl) | น้ำ (H₂O), คาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂) |
